Kontrolujemy 95% swojej aktywności fizycznej za pomocą wzroku, a bodźce wzrokowe pobudzają organizm do zainicjowania ruchu. Dlatego określenie problemów z widzeniem i wybór najlepszej metody korekcji wzroku są przy uprawianiu aktywności ruchowej bardzo istotne. Optymalnie dobrana korekcja wzroku, nawet tak mała jak 0,25D może poprawić wyniki sportowe. Korekcja niewielkiego astygmatyzmu (od 0,5D cylindra) może mieć równie pozytywne skutki. Należy pamiętać, że używanie okularów przez dziecko podczas niektórych gier (np. w badmintona, w siatkówkę, koszykówkę lub piłkę nożną) może grozić urazem twarzy i oczu. Stąd wskazane byłoby dopasowanie zajęć do schorzenia:
– Gdy istnieje ryzyko odwarstwienia siatkówki, ponieważ: w jednym oku było odwarstwienie siatkówki, w rodzinie były przypadki odwarstwienia siatkówki, stwierdzono degenerację siatkówki, występuje krótkowzroczność degeneracyjna (nieprawidłowa długość gałki ocznej, której towarzyszy postępujące ścieńczenie i degeneracja siatkówki), oko przebyło uraz (np. uderzenie piłką) lub stwierdzone zostało podwichnięcie soczewki – to zaleca się unikania sportów, w których gra się piłką, wysiłków wymagających napinania mięśni górnej części ciała, czyli powodujących znaczny wzrost ciśnienia (jak przy podnoszeniu ciężarków)
– Jeżeli u dziecka zostały stwierdzone ubytki w polu widzenia (w schorzeniach degeneracyjnych lub dystroficznych siatkówki) lub ograniczenie pola widzenia (jak w zaawansowanej jaskrze), to nie jest wskazana gra w piłkę. Trudności w zauważeniu zbliżającego się przedmiotu mogłyby narazić dziecko na uraz
– Schorzenia, które wymagają szczególnej ostrożności to choroby oka przebiegające z rozwojem nieprawidłowych naczyń krwionośnych. Dobór aktywności należy skonsultować ze specjalistą!
Słaby wzrok utrudnia niestety uprawianie sportów walki. Trening np. karate czy boksu ze względu na wysoką kontaktowość jest niemożliwy w okularach, a w soczewkach kontaktowych może być niebezpieczny. Podobnie jest w przypadku dyscyplin wymagających dużej dynamiki, takich jak np. tenis, gry zespołowe czy nawet zwykła jazda na rolkach. Okuliści nie polecają pływania w soczewkach kontaktowych, gdyż grozi to zakażeniem rogówki. Na szczęście pojawiają się różne nowatorskie akcesoria dedykowane „okularnikom”, którzy spędzają czas na sportowo – dla osób uprawiających sporty wodne dostępne są np. specjalne okulary pływackie wyposażone w szkła korekcyjne.
Regularna aktywność i ćwiczenia fizyczne mają wpływ na usprawnienie krążenia krwi i jej dopływu do wszystkich narządów, także naczyń narządu wzroku. Dzieci i młodzież z nieprawidłowością widzenia powinny uczestniczyć w zajęciach z WF-u, ponieważ jest to dla nich jeden ze sposobów na obniżenie kruchości naczyń włosowatych i polepszenie jakości widzenia poprzez:
– wzmożenie ukrwienia oka (siatkówki, naczyniówki, nerwu wzrokowego)
– stymulację produkcji istotnej w procesie widzenia rodopsyny – barwnikowego związku chemicznego odpowiedzialnego za lepsze widzenie po zmroku
To fakt, że aktywność fizyczna u młodych osób powoduje obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego. Zarówno jednorazowa, jak i systematyczna, dynamiczna aktywność ruchowa, obniża ciśnienie wewnątrzgałkowe, ale dla utrzymania tego efektu konieczne jest regularne uprawianie sportu. Systematyczny wysiłek fizyczny poprzez normalizację ciśnienia tętniczego krwi, poprawę metabolizmu węglowodanów i tłuszczów, obniżenie stężenia cholesterolu we krwi, zmniejsza ryzyko wystąpienia w przyszłości następujących schorzeń okulistycznych: retinopatii cukrzycowej, zakrzepu oraz zatoru żyły środkowej siatkówki, neuropatii niedokrwiennej nerwu wzrokowego.
Materiały źródłowe:
– natemat.pl/97697,cwiczenia-sposobem-na-dobry-wzrok;
– edupress.pl/warto-przeczytac/art,358,uczen-z-wada-wzroku-na-lekcjach-wf.html;
– Artykuł Ewy Brzozowskiej „Uczeń z wadą wzroku – na lekcjach wychowania fizycznego” w najnowszym wydaniu (10/2013) „Wychowania Fizycznego i Zdrowotnego”.
Najnowsze komentarze