Pragniemy przybliżyć Wam problem dotyczący nieprawidłowości w funkcjonowaniu narządu wzroku, zazwyczaj niewykrywany przy wstępnej konsultacji u okulisty. Pedagodzy i pediatrzy szkolni często sugerują, że: „Dziecko jest dyslektykiem!”. Zarys problemu: Twoje dziecko ma trudności w wykonywaniu podstawowych zadań lekcyjnych, czy też tych bardziej kreatywnych, a Ty nie masz zielonego pojęcia, co może mu dolegać?
KROK 1. JESTEŚ ZANIEPOKOJNA/ZANIEPOKOJONY – SZUKASZ POMOCY U SPECJALISTÓW. Przykładowa sytuacja: Idziesz najpierw z dzieckiem do lekarza pierwszego kontaktu, pedagoga bądź pediatry szkolnego. Typowe przykłady diagnoz/porad:
Nr 1. Podejrzenie dysleksji. Sugestia: Należy rozpocząć regularne ćwiczenia z dzieckiem, najlepiej pod okiem specjalisty.
Nr 2. Prawdopodobnie zaczyna szybciej dojrzewać niż jego/jej rówieśnicy: „Proszę się nie niepokoić – wszystko za jakiś czas powinno wrócić do normy, gdy burza hormonów minie i dziecko będzie normalnie funkcjonować, odrabiać lekcje, chętniej bawić się”. Zalecana wizyta u Endokrynologia dziecięcego.
Nr 3. Zalecana wizyta u Neurologa albo Psychiatry. Niemożność skupienia uwagi związana może być z nadpobudliwością, nerwowością, przyczyna leży w nieprawidłowościach z funkcjonowaniem układu nerwowego:
• ADHD (ang. Attention Deficit Hyperactivity Disorder , czyli tzw. zespół nadpobudliwości psychoruchowej, dosł. zespół nadpobudliwości z deficytem uwag) albo
• ADD (ang. Attention Deficit Disorder, czyli deficyt koncentracji uwagi bez zachowań nadpobudliwych, impulsywnych, agresywnych).
Nr 4. Przy małej ilości objaw sugerowany tzw. STRES UKŁADU WZROKOWEGO.Wykazuje objawy typowe dla dzieci, które są narażone na długotrwały stres. Zachowanie może być wywołane atmosferą w domu, problemami rodzinnymi. Spędza zbyt dużo czasu nad nauką, za mało wykonuje czynności relaksacyjnych, rzadko bawi się z rówieśnikami na świeżym powietrzu (np. w ciuciubabkę, w klasy), nieczęsto bierze udział w rozmaitych rozrywkach (np. na placu zabaw, festynach).Stąd trudności w nauce, skupieniu się nad powierzonymi zadaniami, niechęć do obrabiania pracy domowej itp..
Nr 5. Sugestia: „Proszę udać się z dzieckiem do Okulisty. Możliwe, że konieczna będzie wymiana soczewek na nowe, ponieważ dziecku pogorszył się wzrok (prawidłowo: pogorszyła się ostrość widzenia)”.
REZULTAT | WSTĘPNA DIAGNOZA: Po kolejnych wizytach u kolejnych specjalistów – Neurologa, Psychiatry, Endokrynologia dziecięcego – i podstawowych badaniach zostają wykluczone: ADHD, ADD, problemy z hormonami, stres układu wzrokowego. Zatem – dysleksja albo pogorszenie ostrości widzenia?
Zdajesz sobie sprawę z tego, że dziecko ma nie tylko problemy z prawidłowym czytaniem. Trzeba sprawdzić jego ostrość widzenia.
KROK 2. WIZYTA U OKULISTY W CELU KONTROLI OSTROŚCI WZROKU. Badanie ostrości wzroku może wykluczyć tzw. wady refrakcji, tj. krótkowzroczność, dalekowzroczność lub astygmatyzm. Odpowiednio dobrana korekcja wady szkłami, niekiedy dwuogniskowymi, może całkowicie zlikwidować u dziecka problemy w czytaniu – tylko w przypadku, gdy nie mamy do czynienia z tak zwanym NIEDOWIDZENIEM (tzw. LENIWE OKO) i gdy niepokojących symptomów nie ma zbyt wiele. Idealnie dobrane soczewki korekcyjne nie sprawią, że dziecko zacznie prawidłowo widzieć leniwym okiem (może to być oko lewe albo prawe), ponieważ pogorszenie się wzroku wynika z nieprawidłowości w funkcjonowaniu mięśni gałek ocznych. REZULTAT | DIAGNOZA:
1. Pogorszenie ostrości wzroku. Zostają wymienione szkła na nowe.
2. Nie ma pogorszenia ostrości widzenia. Wszystko jest w porządku. Nie wymieniono szkieł na nowe.
Trudności w czytaniu i pisaniu jednak nie ustępują… Mogą być spowodowane zaburzeniami w zakresie cech narządu wzroku. Dla pełnego obrazu funkcji wzrokowych niezbędna jest również ocena innych aspektów widzenia: konwergencja, ustawienie i ruchy gałek ocznych, akomodacja, widzenie przestrzenne, trójwymiarowe. Symptomy świadczące o wadzie wzroku (np. krótkowzroczności) pojawiają się dużo wcześniej, ale dalsze aspekty funkcjonowania narządu wzroku są „na pierwszy rzut oka” praktycznie niezauważalne!
Podczas badania ortoptycznego wykrywamy często tzw. zezy ukryte, które w istotny sposób utrudniają naukę czytania i znacznie obniżają efektywność czytania. Niestety zdarza się, że rodzice i nauczyciele zaczynają zauważać, że dziecko ma problemy ze wzrokiem dopiero, kiedy ma problemy z nauką.
Co dalej? W obu przypadkach należy przede wszystkim udać się na kontrolną wizytę do Dyplomowanego Ortoptysty/Ortoptystki i/lub Optometrysty/Optometrystki (ew. Okulisty Strabologa), żeby ewentualnie wykluczyć ryzyko tzw. dysleksji wzrokowej albo potwierdzić, że dziecko cierpi na tę odmianę dysleksji. Poprawa ostrości wzroku może być chwilowa, więc problem będzie powracał albo szkła sprawią, że problem pogłębi się.
NIEDOWIDZENIE funkcjonalne jest jak najbardziej możliwe do zniwelowania/skorygowania poza operacyjnie (w tym celu opracowujemy indywidualny plan rehabilitacji ortoptycznej), ponieważ nie wystąpiło uszkodzenie struktury gałki ocznej albo drogi wzrokowej.
Nigdy dobrze dobrane okulary nie zastąpią profesjonalnej rehabilitacji ortoptycznej, która ma na celu m.in. zlikwidowanie niedowidzenia funkcjonalnego (wynikającego z nieprawidłowości w funkcjonowaniu np. mięśni gałek ocznych):
KROK 3. Czy istnieją różne rodzaje dysleksji? DLACZEGO KONIECZNA JEST WIZYTA U DYPLOMOWANEGO ORTOPTYSTY?
Nie można poprzestać na wstępnej diagnozie, ponieważ istnieje kilka odmian dysleksji i przyczyna każdej z nich leży, gdzie indziej:
Dysleksja rozwojowa oznacza specyficzne trudności w nauce czytania i pisania; dzieli się na dysleksję typu wzrokowego, słuchowego i postać mieszaną (wzrokowo – słuchową).
Przebieg wzrokowego spostrzegania jest zależny przede wszystkim od prawidłowej ostrości widzenia oraz ruchów gałek ocznych, za które odpowiadają mięśnie gałek ocznych. Wszelkie zakłócenia odbioru poprzez receptor (czyli narząd wzroku) spostrzeżeń wzrokowych są przyczyną trudności w czytaniu i z tego powodu mogą być utożsamiane z problemami dyslektycznymi.
Wszystkie dzieci z grupy ryzyka dysleksji powinny być objęte profesjonalnym badaniem ortoptycznym – im wcześniej, tym lepiej dla prawidłowego rozwoju dziecka. Na badanie ortoptyczne składa się:
- Test akomodacyjno-konwergencyjny
- Ocena ostrości wzroku do dali i do bliży
- Ocena ruchomości gałek ocznych
- Określenie punktu bliży konwergencji (PBK)
- Badanie zeza ukrytego i jawnego
- Test różnicowania kolorów
- Badanie widzenia obuocznego
- Pomiar kąta zeza
KROK 4. PO KONTROLNEJ WIZYCIE U ORTOPTYSTY/ORTOPTYSKI: Moje dziecko ma zdiagnozowaną DYSLEKSJĘ WZROKOWĄ, czyli OPTODYSLEKSJĘ. Co to oznacza w praktyce?
OPTODYSLEKSJA to odmiana dysleksji rozwojowej, zwanej: dysleksją wzrokową, często występująca w odmianie mieszanej, jako: dysleksja wzrokowo-przestrzenna.
Konieczne jest wtedy opracowanie planu terapii i rehabilitacji ortoptycznej w celu skorygowania nieprawidłowości w widzeniu (więcej: DIAGNOZA i REHABILITACJA ORTOPTYCZNA).
Właściwa diagnoza (badanie ortoptyczne – pod kątem trudności w czytaniu) i rehabilitacja na specjalistycznym sprzęcie uchroni Twoje dziecko przed znacznymi problemami w nauce. W przypadkach dysleksji typu wzrokowego, zajęcia reedukacyjne i ćwiczenia ortoptyczne są bardzo skuteczne i całkowicie likwidują zaistniałe nieprawidłowości. Zachęcamy do obejrzenia kilku filmików z naszego cyklu: „Pytania i odpowiedzi z zakresu ortoptyki”:
W przypadku dysleksji tzw. wzrokowo-przestrzennej (najtrudniejszej w terapii) główną przyczynę stanowią zaburzenia percepcji wzrokowej, najczęściej powiązane z opóźnieniami w rozwoju ruchowym dziecka oraz w poziomie koordynacji wzrokowo-ruchowej.
Kochani, w następnym poście opiszemy nieco szerzej dysleksję wzrokową, poświęcimy jej cały wpis!
ZAPRASZAMY NA DIAGNOZĘ I REHABILITACJĘ ORTOPTYCZNĄ do naszego Gabinetu w Warszawie!
Rezerwacja terminów pod numerem tel.: 22 266 09 95 albo e-mailowo: biuro@zobaczycjutro.org
Nasze niezastąpione Dyplomowane Ortoptystki czekają na Was:
Nasza nowiutka Recepcja:
Najnowsze komentarze